“Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım” hadisi sahih midir?

“Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım. (لولاك لولاك لما خلقت الافلاك)” Kudsi hadisinin mevzu olduğu söyleniyor. Mevzu mudur, değil midir? Mevzu değilse, delili nedir? Eğer bu hadisin bir mesnedi varsa, manası nedir?

Cevap:

Öncelikle belirtelim ki her ne kadar (لولاك لولاك لما خلقت الافلاك) hadis-i kudsîsi, lafzıyla meşhur olmuş fakat bu lafızlarla senedi bulunamamış ve bu yüzden bazı âlimler tarafından mevzu* olmakla itham edilmişse de (1) değişik lafızlarla aynı manaya gelen bazı hadisler rivayet edilmiştir. Hadis âlimleri, bir hadisin manası aynı olmak şartıyla, değişik lafızlarla rivayetini caiz gördükleri için, bu hadise de “Hadis bil-mana” demek yanlış olmaz.
Hadis âlimleri tarafından rivayet edilen hadislere gelince:
Deylemi’nin İbn Abbas’tan naklettiğine göre, Allah (cc) Peygamber’e (asm): "İzzetim ve celalim hakkı için, eğer sen olmasaydın cenneti yaratmazdım, eğer sen olmasaydın dünyayı yaratmazdım.” buyurmuştur. (2)
Yine Deylemi’nin İbn Ömer’den nakline göre Peygamberimiz (asm) şöyle buyurmuştur: “Bana Cibril geldi ve “Ya Muhammed! Sen olmasaydın cennet yaratılmazdı, sen olmasaydın cehennem yaratılmazdı.” dedi." (3)
Taberâni, Hakim, Ebu Nuaym, Beyhaki ve İbn Asâkir’in Hz. Ömer'den (ra) rivayet ettiklerine göre Peygamberimiz (asm) şöyle buyurmuştur:
“Âdem işlediği günahı işlediğinde başını semaya kaldırdı ve “(Allah’ım) Muhammed hakkı için beni bağışlamanı istiyorum.” dedi. Allah (cc) ona “Muhammed kimdir?” diye vahiyle sordu. Âdem “Beni yarattığın zaman başımı arşına kaldırdığımda orada “Allah’dan başka ilâh yoktur, Muhammed onun resulüdür.” "لا إله إلا الله محمد رسول الله" yazılı olduğunu gördüm. Bundan bildim ki, senin katında ismini ismin ile beraber yazdığın bu zattan şerefi daha yüce olan kimse yoktur.” dedi. Allah ona “Ey Âdem! O senin zürriyetinden gelecek peygamberlerin sonuncusudur. Eğer o olmasaydı seni yaratmazdım (ولولا هو ما خلقتك)” buyurdu.” (4)
Yine benzer bir rivayeti Hakim, Müstedrek’inde “isnadı sahihdir” kaydıyla İbn Abbas’tan (ra) rivayet etmiştir. (5)
***
"Cenab-ı Hak Peygamberimiz'e (asm) niçin böyle hitap etmiştir?" denilirse; bu soruya da şöyle cevap verilebilir:
Bir okulda, talebeler, kitaplar, eğitim için her türlü ihtiyaçlar temin edilmiş olsa, fakat öğretmen olmazsa, bütün yapılan masraflar boşa gider. Öğretmen olmadan eğitim olmaz. Bu kâinatı okul, şuur sahibi varlıkları ise öğrenci olarak kabul edelim. Peygamberimiz de (asm) bu okulun öğretmeni durumundadır. Nasıl öğretmen olmayınca, bütün eğitim faaliyetleri boşa gidiyorsa, Peygamberimiz (asm) olmayınca da, bütün ilâhî hikmetler boşa gidecektir. Bu yüzden Peygamberimiz’e (asm) Cenab-ı Hakk'ın“Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım.” demesi yerindedir. Teşbihte hata olmasın; bu hakikat, okul yaptıran şahsın öğretmene hitaben “Sen olmasaydın ben bu okulu yaptırmazdım.” demesine benzer.
Burada şu akla gelebilir: Tek peygamber bizim peygamberimiz değildir, 124 bin peygamber geldiği rivayet ediliyor. Peygamberimiz de onlardan biri olduğuna göre, -onların en üstünü olmakla beraber- niçin bu hitaba, o mazhar olmuştur?
Bu soruya yine okul misalinden yola çıkarak cevap verelim. Bir okul düşünelim ki, bu okulda 12 bin talebe olsun. Bu okuldaki 4 bin talebeye 120 öğretmen eğitim yaptırırken, geriye kalan 8 bin talebeye bir tek öğretmenin diğer öğretmenlerden daha mükemmel bir şekilde eğitim yaptırdığını farzedelim. Okulu yaptıran zat her ne kadar o okulda 120 öğretmen olsa bile, okulun üçte ikisine tek başına mükemmel bir eğitim yaptırıp talebe yetiştiren öğretmene “Sen olmasaydın, ben bu okulu yaptırmazdım.” demesi yanlış olmaz.
Peygamberimiz (asm) “Cennet ehli 120 saftır. Onların 80 safı bu ümmetten, 40 safı ise diğer ümmetlerdendir.” buyurmuştur. (6) Bu hadisten de anlaşılacağı üzere, cennetin üçte ikisini peygamberimizin ümmeti dolduracaktır. Bu yönüyle o peygamberler arasında müstesna bir şahsiyettir. Muhakkak ki, bütün peygamberler ilâhî hikmetleri insanlık âlemine öğretmişlerdir, ama onun tebliğ ve talimi bütün peygamberlerin hizmetinden büyük ve geniş olmuştur. Bu yüzden de o “Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım.” hitabına mazhar olmuştur.
(*) Mevzu Hadis: Peygamber'e (asm) nisbetle uydurulmuş yalan sözlerdir.
(1) Bkz: Keşfül Hafa: c.2.s.164. hadis no.2123
(2) Müsnedi Firdevs. C.5.s.227.hn. 8031
(3) Keşfül hafa.c.1.s.45.hn.91
(4) Ed-Dürrül Mensur.c.1.s.142
(5) Müstedrek. C.2.s.671
(6) Tirmizi.c.4.s.683.hn. Kaynak: https://www.sorusorcevapbul.com - “Sen olmasaydın kâinatı yaratmazdım” hadisi sahih midir?2546