Bulunan defineleri kullanmanın hükmü nedir?

Eski zamanlardan kalmış, günümüzde de bulunup topraktan çıkarılan define ya da altın gibi değerli şeylerin istimal edilmesi caiz midir?

Cevap:

İslam fıkhında defineler 3 kısma ayrılır:
İslamî Defineler: Üzerinde herhangi bir İslami işaret ve simge bulunduran yani Müslümanlara ait olduğu kesin olan ve yeraltından çıkarılan para ve eşyalardır.
Cahiliye Devri Defineleri: Üzerinde İslam dışı işaret ve yazılar olan gömülü olarak bulunan para ve eşyalar.
Şüpheli (Müştebih) Defineler: Üzerindeki işaretler ve simgelerin Müslümanlara mı yoksa başka milletlere mi ait olduğu bilinemeyen anlaşılmayan ve gömülü halde bulunan para ve eşyalardır.
Müslüman veya gayr-i Müslim olsun İslam memleketinde yaşayan bir kimse tarafından bulunup eritilebilen madenlerin azlık ya da çokluk miktarına bakılmaksızın vergi alınır. Aynı zamanda gayr-i Müslimler tarafından gömülmüş olan definelerden de aynı şekilde vergi alınmaktadır.
Alınan vergi miktarları:
İster Müslüman ister gayr-i Müslim olsun ateşte eriyebilen maden bulduğunda beşte birini devlet hazinesine verir. Kalan kısmı ise kendisi alır. Bu hüküm sahipsiz arazilerde geçerlidir. Sahibi olan arazilerde ise definenin beşte dörtlük kısmı arazi sahibine verilir.
Cahiliye devrine ait olan definelerin beşte biri alınır kalan kısmı devlete verilir. Fakat bu kimse turist ise definenin tamamı devlete verilir.
Şüpheli (müştebih) defineler cahiliye devri defineleri kısmına girer. Beşte biri alınır kalan kısmı devlete verilir.
Bir İslam ülkesinde turist olarak bulunan bir kimse define bulduğunda, o definenin tamamı devlete aittir.
Fakat devletten izinli olarak define çıkarttıysa, o zaman anlaşmaya göre hareket edilir.
İzinsiz İslam ülkesine giren bir kimse o ülkede define bulduğunda bu definenin tamamı devlete aittir.
İmam-ı Azam ve İmam-ı Muhammed’e göre denizden çıkarılan definenin tamamı çıkarana aittir. Ebu Yusuf’a göre ise define’nin beşte biri devlete aittir.
(Ö. N. Bilmen, Hukuk-ı İslâmiyye ve Istılahâtı Fıkhıyye Kamusu) Kaynak: https://www.sorusorcevapbul.com - Bulunan defineleri kullanmanın hükmü nedir?