Akıl hastasına oruç farz mıdır?

80 yaşında bir amcamız var. Fakat çok hasta aklı da yerinde değil namaz kılamıyor oruç tutamıyor. Tutamadığı orucun fitresini vermek bu amcaya düşer mi? Maddi durumu iyi fakat aklı yerinde olmadığı için muallakta kaldık. Yardımcı olursanız seviniriz inş.

Cevap:

Değerli Kardeşimiz;
Akıl hastalığı sürekli olan kimseler oruç tutmakla mükellef değildirler. Zira orucun farz olabilmesinin şartlarından biri de akıldır.
Hanefî mezhebinde, akıl hastalığının Ramazan ayını tamamen kapsaması halinde, o yıla ait orucun kaza edilmesi de gerekmez. Ancak, bu durumdaki kimselerin Ramazan ayı içerisinde ister gece isterse gündüz vakti olsun, kısa bir süre de olsa iyileşmesi durumunda mezhebin en güvenilir (Zâhiru'r-rivâye) eserlerindeki görüşe göre- o Ramazana ait oruçları kaza etmesi gerektiğine hükmedilmiştir.
Bununla birlikte, Hanefîlerden Züfer'e, Şâfiî mezhebinde sahih kabul edilen görüşe ve Hanbelî mezhebine göre Ramazan ayının bir bölümünde iyileşen kimseye geçmiş günler için kaza gerekmez. Başka bir ifadeyle, akıl hastalığı bir günü tamamen kapsarsa kaza yükümlülüğü düşer. Malikî mezhebinde yaygın olan görüş de budur. (Diyanet İşleri Başkanlığı)
Peygamber Efendimiz (asm) akıl hastalarının dini yükümlülüklerden muaf tutulduklarını şu sözleri ile dile getirmişlerdir: “Üç kimseden sorumluluk kaldırılmıştır: Buluğ çağına erinceye kadar çocuktan, uyanıncaya kadar uyuyandan ve şifa buluncaya kadar akıl hastasından.” (Buhari, Ebu Davud,Tirmizi)
Anlaşılacağı üzere akıl hastası bir kimseye oruç farz olmadığından dolayı orucun kazası olarak fitre vermek gerekmez. Ancak Ramazan ayı içerisinde kısa bir süre de olsa iyileşse orucun kazası olarak fitre verilmesi gerekir.
Allah'a emanet olunuz. Kaynak: https://www.sorusorcevapbul.com - Akıl hastasına oruç farz mıdır?