Hayvanlarda şuur var mıdır?

Şuur nedir? Hayvanlarda şuur var mıdır? Varsa nasıl tarif edilir.

Cevap:

Değerli Kardeşimiz;
Şuur; bilinç, anlayış, idrak, vicdan demektir. Bu idrakin sağlanmasında akıl ve duyular birlikte rol alırlar. Bir şeyin şuurunda olmak için duyuların onu algılaması ve aklın da yorumlaması gerekir. Böylelikle şuur oluşur.
Hayvanlar da hayatlarını devam ettirecek kadar şuur sahibidirler
Bak, hayatsız bir cisim, büyük bir dağ dahi olsa, yetimdir, gariptir, yalnızdır. Münâsebeti yalnız oturduğu mekân ile ve ona karışan şeyler ile vardır; başka, kâinatta ne varsa, o dağa nispeten mâdumdur. Çünkü, ne hayatı var ki, hayat ile alâkadar olsun; ne şuuru var ki, taallûk etsin. Şimdi, bak küçücük bir cisme, meselâ balarısına. Hayat, ona girdiği anda, bütün kâinatla öyle münâsebet tesis eder ki, bütün kâinatla, hususan zeminin çiçekleriyle ve nebâtâtları ile öyle bir ticaret akd eder ki; diyebilir, "Şu arz benim bahçemdir, ticârethânemdir." İşte, zîhayattaki meşhur havâss-ı zâhire ve bâtına duygularından başka, gayr-i meş'ur sâika ve şâika hisleriyle beraber, o arı, dünyanın ekser envaıyla ihtisas ve ünsiyet ve mübâdele ve tasarrufa sahip olur. (Sözler, 29. Söz, 183)
Hayvanlarda hayatlarını devam ettirecek, kendilerinin ve yavrularının rızkı peşinde koşacak, zararlı ve faydalı şeyleri fark edecek kadar şuur olduğunu etrafımızdaki bir kediyi, kuşu ve köpeği izleyerek anlayabiliriz. Kuran’da geçen bazı ayetler de bize bunu gösterir. Mesela Neml suresinde geçen şu iki ayet hayvanlarda da şuur bulunduğunu ispat eder:
“Nihâyet neml (karınca) vâdisine geldiklerinde, (içlerinde reis olan) bir karınca: “Ey karıncalar! Yuvalarınıza girin! Süleymân ve orduları farkında olmayarak sizi ezmesin!” dedi.” (Neml, 18)

“Derken çok geçmeden (Hüdhüd, Süleymân’a) gelip dedi ki: (Ben) senin bilmediğin bir şeyi öğrendim ve sana Sebe’ (şehrin)den doğru (ve mühim) bir haber getirdim. Gerçekten ben, onlara (Sebe’lilere) hükümdârlık eden ve kendisine her şeyden (bir nasib) verilmiş ve kendisi için büyük bir taht bulunan (Belkıs adında) bir kadın buldum! Onu ve kavmini, Allah’ı bırakıp güneşe secde ediyorlar buldum; hem şeytan onlara amellerini süslemiş de onları (doğru) yoldan men‘ etmiş; bu yüzden onlar doğru yolu bulamıyorlar.” (Neml, 22-24)
Bediüzzaman Hazretleri hayvanların şuur ve anlayış sahibi olduğunu şöyle ifade eder:
“Çünkü bu hikmet olmazsa; muhtelif paçavraları vücuduna sarıp giyen insan, şuurlu hayvanatın nazarında ve onlara nisbeten bir maskara olur, manen onları güldürür.” (Mektubat, 28. Mektub)

Bu ayetlerden ve Bediüzzaman Hazretlerinin izahından anlaşılıyor ki, hayvanlar bütün bütün akıl ve şuurdan mahrum varlıklar değildir. Yalnız şu var ki, onların akıl seviyeleri bu dünyadaki imtihana tabi olmalarına yetecek kadar değildir. Bu yüzden mükellef ve mesul olmazlar. Ancak hayvanların da birbirleri üzerinde olan haklarını Cenab-ı Hak ahirette alacaktır. Hadis-i şerifte, hayvanların yaptıkları zulümlerin hesabını ahirette vereceklerini ifade için şöyle buyrulur:
“Kıyamet gününde tüm haklar sahiplerine verilecektir. Hatta boynuzsuz hayvanın bile boynuzludan hakkı alınacaktır.” (Müslim) buyrulmaktadır.
“Ahirette hayvanların ruhlarının ne olacağı” ile ilgili detaylı malumat için tıklayınız.
Allah’a emanet olunuz. Kaynak: https://www.sorusorcevapbul.com - Hayvanlarda şuur var mıdır?