Kurbanı derneklere bağışlayarak vekâlet ile kestirmenin hükmü nedir?

Kurbanı derneklere vekâlet ile verip kestirmek caiz midir? Kurban etinden yenmediği için mesul olunur mu?

Cevap:

Vekalet: Korumak, kifayet, sorumluluğunu yüklenmek, itimat, gözetmek, teslim, işi birisine vermek demektir.
Istılahta ise, bir kimsenin bizzat kendisinin de yapabileceği muamelattan olan bir işi yapması için bir başkasını yetkili kılması karşılığında kullanılan bir tabirdir. Mesela bir kimsenin bizzat kendisinin satabileceği bir malı satması için bir başkasını yetkili kılması bir vekâlettir.
Kendisine başkası tarafından bir işi yapması için yetki verilen kişiye vekil, bu yetkiyi veren kişiye müvekkil, vekil edilen kişinin yapacağı tasarrufa müvekkeltin bih, yetki verme olayına tevkil denilir.

İbadetlerde vekâlet caiz midir?

Vekâlet, bir kimsenin bizzat kendisinin yapabileceği her türlü muamelede caizdir. Yani kişi kendi yapabileceği meşru bir muamelede bir başkasını vekil tayin edebilir.
İbadetlerin ifası konusunda vekâletin caiz olup olmayacağı, ibadetin cinsine göre değişir. Bilindiği gibi ibadetler, bedenî, malî ve hem bedenî hem malî olmak üzere üç çeşittir. Namaz, oruç gibi sırf bedenî olan ibadetlerde vekâlet caiz değildir. Zekât vermek, kurban kesmek gibi sırf malî olan ibadetlerde vekâlet caizdir. Yani bir kimse malının zekâtını bizzat kendisi verebileceği gibi bir başkası eliyle de verebilir.

Vekâletin şartları

1- Müvekkilin vekil tayin ettiği bir işi bizzat kendisinin yapabilme ehliyetine sahip olması gerekir. Dolayısıyla, mümeyyiz olmayan çocuğun ve delinin birisini vekil tayin etmesi caiz değildir.
2- Vekil akîl ve mümeyyiz (iyiyi kötüden ayırma yeteneğine sahip kimse) olmalıdır. Baliğ olması şart değildir. Ama baliğ olmayan mümeyyiz çocuğun vekil olarak bulunduğu bir tasarruf sonucu olarak akde ait olan haklar vekile değil, müvekkile döner.
3- Vekil belli olmalı ve vekil olduğu şeyin ne olduğunu bilmelidir.
4- Vekâlete konu olan tasarruf, vekâleti kabul eden bir tasarruf türü olmalıdır. Dolayısıyla, yukarıda vekâletin caiz olduğu akit ve tasarruflarda vekâlet caiz, diğerlerinde caiz değildir.
5- Vekâlete konu olan tasarruf, bizzat vekil tarafından yapılması meşru bir tasarruf olmalıdır. Buna göre, bir Müslüman’ı içki, domuz gibi din nazarında mal olmayan bir şeyi satın alması veya satması için vekil kılması caiz olmaz.
(Şamil İslam Ansiklopedisi)
Kurban kesmek için bir başkasına vekâlet verirken yukarıda zikredilen şartlara dikkat edilmelidir.

Kurban etinden yememek uygun mu?

Kurban etinin üçte birini tanıdık kimselere vermek, üçte birini de fakirlere dağıtmak, mütebaki üçte birini de kendi nefsi ve ailesi için ayırmak mendubdur. (*)
(Hukuk-u İslamiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye)
Peygamber Efendimiz’in (asm) bazen yaptığı ve bazen de terk ettiği ibadetlere müstehap denir. (Kuşluk namazı gibi)
Müstahab olan şeylere; "mendub, fazilet, nafile, tatavvu', edeb" adı da verilir. Şöyle ki: Müstahab olan şeye, sevabı çok olup yapılması istendiğinden ötürü mendub (*) denilir.
Müstahab olan şeyin yapılmasında sevab vardır. Terk edilmesinde azarlama ve ayıplama olmadığı gibi, tenzih yolu ile de kerahet yoktur.
(Büyük İslam İlmihali, Ömer Nasuhi Bilmen)
Kurban etinden yemek ise mendub bir sünnettir. Bu sünnetin terk edilmesinde günah olmadığı gibi, yapılması durumunda ise büyük sevap vardır. Kaynak: https://www.sorusorcevapbul.com - Kurbanı derneklere bağışlayarak vekâlet ile kestirmenin hükmü nedir?